بعد از شهادت امام موسی کاظم(ع)در آن بحران سخت که حکومت وقت, رهبر جامعه را به شهادت رسانده بود و جامعه شیعه در اضطراب به سر میبرد, ناگاه یکی از بزرگترین عرصه های امتحان الهی پدید آمد و آن شبهه واقفیه بود که سبب انحراف بسیاری از شیعیان و و تجزیه و تضعیف ایشان شد؛ سختی و گسترش این شبهه از انجا بود که موسسان این مذهب جعلی, از وکلای حضرت موسی ابن جعفر(ع) و از افراد شناخته شده جامعه شیعه بودند.و زمانی که امام کاظم (ع) در زندان هارون گرفتار شد, مردم به ایشان مراجعه میکردند و اموال بسیاری از امام(ع) نزد آنها جمع شده بود.بعد از شهادت امام موسی کاظم(ع) برای تصاحب اموال مدعی شدند که موسی ابن جعفر(ع) شهید نشده و زنده است و او همان امام قائم است که بعد از مدتی قیام خواهد کرد.شیخ طوسی میگوید:" اولین کسانی که این مذهب را انتشار دادند , سه نفر به نامهای علی ابن ابی حمزه بطائنی, زیاد ابن مروان قندی و عثمان ابن عیسی بودند.اینان به جهت مال دنیا دست به این کار زدند و گروهی مانند حمزه بن بزیع و ابن المکاری و ... را با اموال خریدند و انها را موافق خودنمودند.شبهه واقفیه در ابتدا بسیار گسترده بود؛به گونه ای که بسیاری از شیعیان را منحرف کرد و حضرت امام رضا(ع) را با مشکلات فراوانی مواجه نمود تا انکه سر انجام با تلاش گسترده امام رضا(ع) و یاران با وفای ان حضرت کم کم مهار شد و واقفیه رسوا شدند و بسیاری از انها که متاسفانه نام بزرگانی چون عبد الرحمن بن حجاج , رفاعه بن موسی و ... در میان انها برده شده است, به اشتباه خود پی بردند و به حق رجوع کردند.
حکایت افتاب/سید محمد نجفی یزدی